Ze wonnen de Zilveren Vos tijdens het BVPA-congres en kregen – naast eer – vooral waardering voor hun ‘authentieke’ lobby; de Jonge Klimaatbeweging (JKB), namens 60 jongerenorganisaties de stem van jongeren in het klimaatdebat, timmert aan de weg. Alex Panhuizen, PA-manager van de JKB, over de kracht van deze beweging. Én over misplaatste ‘Calimero-lobby’.
Toen Panhuizen rond 2015 woordvoerder Energie & Milieu was bij de Provinciale Staten in Brabant, merkte hij dat het thema ‘klimaat’ niet echt leefde. Panhuizen: “Het netto resultaat van klimaatlobby was niet goed. Er waren nauwelijks verbindingen tussen milieuorganisaties en de klimaatlobby stond in de kinderschoenen. Ik dacht; dit kan beter. Onder andere door meer samen te werken en de PA-steun uit te breiden. Toen de Jonge Klimaatbeweging werd opgericht, zag ik hierin een kans ook zelf bij te dragen aan PA-professionalisering. Ik werk 20 uur per week op vrijwilliger basis voor de JKB en iedere minuut is de investering waard. Vrijheid is voor mij heel belangrijk. Als de volgende generaties niet kunnen bestaan op deze planeet, is dat de grootse vorm van vrijheidsbeperking die er is.”
Focus op strategische thema’s
Die intrinsieke motivatie om te strijden voor het aanscherpen van de klimaatambities, is wat alle vrijwilligers van de JKB kenmerkt. Panhuizen: “Ons team is heel divers, maar we vinden elkaar in de zorgen die we hebben over het klimaat. Er zitten klimaatactivisten in ons team die gewend zijn in de frontlinie te staan, anderen hebben een politieke achtergrond en zijn goed in coalities vormen. We vertegenwoordigen in het klimaatdebat de stem van jongeren, maar krijgen ook steun van ouderen die vinden dat we snel van het gas af moeten. We zijn een apolitieke stem die zich laat horen over specifieke, grote thema’s als circulaire energie en woningbouw in relatie tot stikstof. Recentelijk hebben we bijvoorbeeld de invoering van een wetenschappelijke adviesraad en de generatietoets in het coalitieakkoord gekregen. Dat lukt alleen als je de handen ineenslaat en samenwerkt.”
Kant-en-klare moties
Om een zo groot mogelijke impact te genereren, kiezen de aangesloten 60 jongerenbewegingen strategische thema’s waarvoor ze bewustwording creëren en systeem- en gedragsverandering teweeg willen brengen. Panhuizen: “We doen veel klimaatdialogen met jongerenorganisaties en hebben samen uitgebreide kennis van dossiers. We luisteren, halen informatie op, stellen interessante coalities samen en verwerken de input en onze ideeën in transitieplannen en kant-en-klare moties. Met dat laatste helpen we de overheid een handje bij het maken van keuzes. Dat we allemaal vrijwilligers zijn, maakt ons sterk; naast ons vrijwilligerswerk hebben we interessante functies, waardoor we passend kunnen participeren. We zitten met de juiste stakeholders aan tafel en weten de goede smaak lobbysaus over een pakket te gieten. Eigenlijk is het heel eenvoudig; we zorgen ervoor dat onze basis op orde is en vertellen op het juiste moment ons verhaal. Dan wordt het voor progressieve partijen heel lastig om ‘nee’ te zeggen.”
Authentieke lobby
Wanneer is je basis op orde? Panhuizen: “Het gaat erom dat je begrijpt wat politiek wel of niet is. Dat je weet hoe politici denken. Iedereen die zich bij ons aansluit, krijgt basislessen in hoe je door het politieke apparaat navigeert. Het is namelijk heel simpel; in Den Haag ben je alleen succesvol als je het spelletje snapt. Je moet kort kunnen zeggen wat je wilt, je moet er snel bij zijn, begrijpen hoe de instrumenten werken, relevante input meenemen en je verhaal hapklaar neerleggen. Daarnaast is het belangrijk dat je ziet waar jouw kracht wel of juist niet ligt en dat je helder hebt welke impact je wilt genereren. Voeling houden met wat er speelt door ook in de samenleving actief te zijn, is hierbij cruciaal. Want dáár voel je het sentiment, wat voor jou vervolgens een bron is voor inspiratie. Als je intrinsiek gemotiveerd bent en vanuit je idealen lobbyt, maakt dat je verhaal authentiek en uniek. Wat dat betreft zijn wij gewoon een klassiek lobbykantoor, maar dan met vrijwilligers die een jaar van hun leven opofferen voor een schonere wereld.”
Herstel balans mens en planeet
Het is ook die generatie, waar de JKB zich – naast politici – op richt bij bewustwordingsactiviteiten. Panhuizen: “Het grootste deel van de vakkrachten die we nodig hebben, komt uit het vmbo. Zij ontwikkelen en plaatsen de warmtepompen en zonnepanelen. Onze schooltoeren gaan dus vooral langs deze studenten. Jongeren klimaatbewust maken zien we als een belangrijke stap. Maar uiteindelijk staan we als gehele maatschappij voor de grootste uitdaging van onze tijd. We moeten bereid zijn onze samenleving, economie en zelfs onze levens opnieuw in te richten om de balans tussen mens en planeet te herstellen. Dat vraagt om een nieuwe manier van wonen, werken, reizen, leren en eten. Dat vraagt ook om ruimte voor technologische innovatie én voor maatschappelijke en sociale vernieuwing. Met andere woorden; we moeten bereid zijn een wereld te creëren die niet alleen in onze behoeftes voorziet, maar die ook de toekomst van de generaties na ons veiligstelt.”
Winnaar Zilveren Vos BVPA-congres
Het winnen van de Zilveren Vos, de BVPA-prijs voor de beste lobby van 2022, is voor de Jonge Klimaatbeweging een bevestiging dat ze goed bezig zijn. Panhuizen: “Het winnen van deze prijs sterkt ons in onze missie klimaat- en milieubeleid te beïnvloeden. Dit vertalen we direct naar het uitbreiden van de thema’s waar we ons op richten. Naast duurzame woningbouw en biodiversiteit, maken we ons nu ook sterk voor aanscherping van doelen in de klimaatwet, waarbij we minister Jetten (Klimaat en Energie) rugdekking geven om door te kunnen pakken. Daarnaast willen we barrières voor circulaire energie wegnemen en normen stellen. Bijvoorbeeld dat wie produceert, verantwoordelijk is voor het afval dat daarbij vrijkomt. Wij als burgers mogen wat meer ons best doen, maar de overheid ook. Door creatief te zijn en uitvoerbaar beleid te maken, is er veel meer mogelijk. Het begint door eenvoudige keuzes te maken en bijvoorbeeld ’s nachts wasjes te draaien. Maar ook het belasten van spullen en vermogens, in plaats van arbeid, kan tot gedragsverandering leiden.”
Calimerodiscussie
De afgelopen jaren is de samenwerking tussen jongeren- en milieuorganisaties versterkt en de klimaatlobby geprofessionaliseerd. Is er nog onontgonnen terrein? Panhuizen: “Dat is er altijd, maar ik vind dat we met z’n allen tevreden kunnen zijn over de impact die we genereren en over de onderlinge samenwerking. Er is regelmatig kritiek op ons vak, maar ik zie juist veel positiefs gebeuren. Ik ken tal van PA-bureaus en NGO’s die pro bono werk doen en waar lobbyisten functies en nevenfuncties hebben die veel positieve impact generen voor de samenleving en het klimaat. Ik kan zo een reeks bureaus bellen voor steun als ik een mooi doel heb. Ik vind dat ‘we’ als public affairs-professionals moeten ophouden met die Calimerodiscussie en in plaats daarvan moeten durven zeggen dat we ons werk goed doen en veel toegevoegde waarde hebben.”
Tekst: Paula van Loo
Foto: Maurits van Hout
Focus op strategische thema’s
Die intrinsieke motivatie om te strijden voor het aanscherpen van de klimaatambities, is wat alle vrijwilligers van de JKB kenmerkt. Panhuizen: “Ons team is heel divers, maar we vinden elkaar in de zorgen die we hebben over het klimaat. Er zitten klimaatactivisten in ons team die gewend zijn in de frontlinie te staan, anderen hebben een politieke achtergrond en zijn goed in coalities vormen. We vertegenwoordigen in het klimaatdebat de stem van jongeren, maar krijgen ook steun van ouderen die vinden dat we snel van het gas af moeten. We zijn een apolitieke stem die zich laat horen over specifieke, grote thema’s als circulaire energie en woningbouw in relatie tot stikstof. Recentelijk hebben we bijvoorbeeld de invoering van een wetenschappelijke adviesraad en de generatietoets in het coalitieakkoord gekregen. Dat lukt alleen als je de handen ineenslaat en samenwerkt.”
Kant-en-klare moties
Om een zo groot mogelijke impact te genereren, kiezen de aangesloten 60 jongerenbewegingen strategische thema’s waarvoor ze bewustwording creëren en systeem- en gedragsverandering teweeg willen brengen. Panhuizen: “We doen veel klimaatdialogen met jongerenorganisaties en hebben samen uitgebreide kennis van dossiers. We luisteren, halen informatie op, stellen interessante coalities samen en verwerken de input en onze ideeën in transitieplannen en kant-en-klare moties. Met dat laatste helpen we de overheid een handje bij het maken van keuzes. Dat we allemaal vrijwilligers zijn, maakt ons sterk; naast ons vrijwilligerswerk hebben we interessante functies, waardoor we passend kunnen participeren. We zitten met de juiste stakeholders aan tafel en weten de goede smaak lobbysaus over een pakket te gieten. Eigenlijk is het heel eenvoudig; we zorgen ervoor dat onze basis op orde is en vertellen op het juiste moment ons verhaal. Dan wordt het voor progressieve partijen heel lastig om ‘nee’ te zeggen.”
Authentieke lobby
Wanneer is je basis op orde? Panhuizen: “Het gaat erom dat je begrijpt wat politiek wel of niet is. Dat je weet hoe politici denken. Iedereen die zich bij ons aansluit, krijgt basislessen in hoe je door het politieke apparaat navigeert. Het is namelijk heel simpel; in Den Haag ben je alleen succesvol als je het spelletje snapt. Je moet kort kunnen zeggen wat je wilt, je moet er snel bij zijn, begrijpen hoe de instrumenten werken, relevante input meenemen en je verhaal hapklaar neerleggen. Daarnaast is het belangrijk dat je ziet waar jouw kracht wel of juist niet ligt en dat je helder hebt welke impact je wilt genereren. Voeling houden met wat er speelt door ook in de samenleving actief te zijn, is hierbij cruciaal. Want dáár voel je het sentiment, wat voor jou vervolgens een bron is voor inspiratie. Als je intrinsiek gemotiveerd bent en vanuit je idealen lobbyt, maakt dat je verhaal authentiek en uniek. Wat dat betreft zijn wij gewoon een klassiek lobbykantoor, maar dan met vrijwilligers die een jaar van hun leven opofferen voor een schonere wereld.”
Herstel balans mens en planeet
Het is ook die generatie, waar de JKB zich – naast politici – op richt bij bewustwordingsactiviteiten. Panhuizen: “Het grootste deel van de vakkrachten die we nodig hebben, komt uit het vmbo. Zij ontwikkelen en plaatsen de warmtepompen en zonnepanelen. Onze schooltoeren gaan dus vooral langs deze studenten. Jongeren klimaatbewust maken zien we als een belangrijke stap. Maar uiteindelijk staan we als gehele maatschappij voor de grootste uitdaging van onze tijd. We moeten bereid zijn onze samenleving, economie en zelfs onze levens opnieuw in te richten om de balans tussen mens en planeet te herstellen. Dat vraagt om een nieuwe manier van wonen, werken, reizen, leren en eten. Dat vraagt ook om ruimte voor technologische innovatie én voor maatschappelijke en sociale vernieuwing. Met andere woorden; we moeten bereid zijn een wereld te creëren die niet alleen in onze behoeftes voorziet, maar die ook de toekomst van de generaties na ons veiligstelt.”
Winnaar Zilveren Vos BVPA-congres
Het winnen van de Zilveren Vos, de BVPA-prijs voor de beste lobby van 2022, is voor de Jonge Klimaatbeweging een bevestiging dat ze goed bezig zijn. Panhuizen: “Het winnen van deze prijs sterkt ons in onze missie klimaat- en milieubeleid te beïnvloeden. Dit vertalen we direct naar het uitbreiden van de thema’s waar we ons op richten. Naast duurzame woningbouw en biodiversiteit, maken we ons nu ook sterk voor aanscherping van doelen in de klimaatwet, waarbij we minister Jetten (Klimaat en Energie) rugdekking geven om door te kunnen pakken. Daarnaast willen we barrières voor circulaire energie wegnemen en normen stellen. Bijvoorbeeld dat wie produceert, verantwoordelijk is voor het afval dat daarbij vrijkomt. Wij als burgers mogen wat meer ons best doen, maar de overheid ook. Door creatief te zijn en uitvoerbaar beleid te maken, is er veel meer mogelijk. Het begint door eenvoudige keuzes te maken en bijvoorbeeld ’s nachts wasjes te draaien. Maar ook het belasten van spullen en vermogens, in plaats van arbeid, kan tot gedragsverandering leiden.”
Calimerodiscussie
De afgelopen jaren is de samenwerking tussen jongeren- en milieuorganisaties versterkt en de klimaatlobby geprofessionaliseerd. Is er nog onontgonnen terrein? Panhuizen: “Dat is er altijd, maar ik vind dat we met z’n allen tevreden kunnen zijn over de impact die we genereren en over de onderlinge samenwerking. Er is regelmatig kritiek op ons vak, maar ik zie juist veel positiefs gebeuren. Ik ken tal van PA-bureaus en NGO’s die pro bono werk doen en waar lobbyisten functies en nevenfuncties hebben die veel positieve impact generen voor de samenleving en het klimaat. Ik kan zo een reeks bureaus bellen voor steun als ik een mooi doel heb. Ik vind dat ‘we’ als public affairs-professionals moeten ophouden met die Calimerodiscussie en in plaats daarvan moeten durven zeggen dat we ons werk goed doen en veel toegevoegde waarde hebben.”
Tekst: Paula van Loo
Foto: Maurits van Hout