Wanneer krijg je als PA-professional een kop koffie bij politici en wanneer krijg je nul op het rekest? Waarin verschilt ‘public affairs van de toekomst’ van die van gisteren en vandaag? Met onder meer deze vragen opende dagvoorzitter Ruben Maes de paneldiscussie van het BVPA-congres, waar leden én gastsprekers Mignon van Halderen, Julia Wouters, Jasmijn Touw en Mark Frequin zich uitspraken. Een impressie van de inhoud van de discussie en de uitkomsten ervan.
Een zaal vol BVPA-leden en gasten, te midden van nostalgische, historische trams. Trams die in het verleden reizigers naar hun bestemming brachten, fungeren nu als sfeermakers tijdens een congres over de toekomst. ‘Onderweg zijn’ is van alle tijden, zo blijkt. We checken in bij enkele onderwerpen die de revue passeerden.
Waar hebben we het eigenlijk over, als we over ‘public affairs’ spreken, vraagt Maes aan de aanwezigen in de zaal?
“Een democratie kan niet functioneren zonder goede lobby. In een democratie moet namelijk ook de minderheid worden vertegenwoordigd”, aldus een ervaren public affairs-professional. Een startende collega vult aan: “Bij public affairs gaat het erom dat je mensen om wie het daadwerkelijk gaat, een stem geeft. Dat is soms best spannend, omdat het geven van een stem aan een ander, ook iets doet met de inhoud van jouw boodschap en met jouw positie.”
Over positie gesproken; hoe gaat het met de BVPA?
Paul Burm, BVPA-voorzitter: “De afgelopen jaren hebben we ons gericht op het moderniseren en professionaliseren van de vereniging. Zo is de gedragscode aangescherpt, een ethische commissie opgericht en een Raad van Advies aangesteld. Ook zijn we een samenwerking aangegaan met Kompass. Door rust en continuïteit te waarborgen, is er een stabiele basis ontstaan. Nu is het tijd om onze positie nog sterker te maken. Vanaf november van dit jaar is mijn aanstellingstermijn verstreken en zal een nieuwe voorzitter de BVPA vooruitbrengen.”
Wat is jouw rol als PA-professional in relatie tot de publieke opgave, vraagt Maes aan de gastsprekers? Wat moet je doen om in te spelen op veranderende omstandigheden en belangen?
Van Halderen: “Er is een verschuiving gaande van beïnvloeden naar verbindingen leggen, een brede vorm van samenwerken en het integrale perspectief zien. Dit vraagt om een andere manier van denken, kijken en doen. Binnen deze transformatie zijn er strategische en maatschappelijke belangen. Ik zie dat organisaties zoekende zijn en kan mij voorstellen dat een PA-professional in dat stuk springt.”
Frequin: “PA-professionals zijn vaker een entree voor anderen. Om echt met elkaar in contact te komen, moet je elkaar kennen en kennis delen. Dan sta je sterker. Ik ben niet zo van fast; ik ben een voorstander van slow: zoek elkaar op, stel vragen. Ik wil graag weten met wie ik in gesprek ga en waar iemand voor staat. Mijn idee hierbij is: kijk eerst naar de puzzel en onderzoek welke leiderschapsopgave er in het publieke domein zit. Zoek welke waarden je deelt en op welk onderdeel je kunt samenwerken. Het helpt als je als PA-professional bij mij aanklopt en mij vertelt dat ik een probleem heb waarvan ik niet wist dat ik ‘m had. Als je ook snapt welke afwegingen overheden te maken hebben, krijg je drie koppen koffie en een uitnodiging van mij om verder te praten.”
Wouters: “Voor mij is het minder belangrijk om een goede relatie te hebben met een PA-professional; als we maar aan een gezamenlijk doel werken. Ik heb een ambivalente verhouding opgebouwd met PA-professionals, maar ben uiteindelijk goed belobbyd door professionals die weten waar de macht zit, meebewegen, mij op inhoudelijk interessante onderwerpen wijzen en met mij meedenken. Om de lobby relevant te houden, moeten ongeziene mensen die geen lobby hebben, gezien worden. Denk aan de slachtoffers van de toeslagenaffaire. Voor mij is een goede PA-professional iemand die maatschappelijke antennes heeft, mij op iets relevants attendeert en al samenwerking heeft gezocht met andere allianties. Niets is zo aantrekkelijk als een PA-professional die met een packagedeal binnenkomt. ”
Touw: “Het vak van de public affairs is analytischer en professioneler geworden. Het gaat steeds meer om wat er buiten Den Haag gebeurt. De rol van een belangenbehartiger is een maatschappelijke antenne zijn en zien wat er in de wereld gebeurt. Zoals je nu bijvoorbeeld kunt zien dat diversiteit en inclusiviteit belangrijke thema’s zijn. Dus niet meer zoals ‘vroeger’, de boer op om te verkopen, maar kijken naar wat op de langere termijn nodig is in de samenleving.”
Foto: Maurits van Hout.
Waar hebben we het eigenlijk over, als we over ‘public affairs’ spreken, vraagt Maes aan de aanwezigen in de zaal?
“Een democratie kan niet functioneren zonder goede lobby. In een democratie moet namelijk ook de minderheid worden vertegenwoordigd”, aldus een ervaren public affairs-professional. Een startende collega vult aan: “Bij public affairs gaat het erom dat je mensen om wie het daadwerkelijk gaat, een stem geeft. Dat is soms best spannend, omdat het geven van een stem aan een ander, ook iets doet met de inhoud van jouw boodschap en met jouw positie.”
Over positie gesproken; hoe gaat het met de BVPA?
Paul Burm, BVPA-voorzitter: “De afgelopen jaren hebben we ons gericht op het moderniseren en professionaliseren van de vereniging. Zo is de gedragscode aangescherpt, een ethische commissie opgericht en een Raad van Advies aangesteld. Ook zijn we een samenwerking aangegaan met Kompass. Door rust en continuïteit te waarborgen, is er een stabiele basis ontstaan. Nu is het tijd om onze positie nog sterker te maken. Vanaf november van dit jaar is mijn aanstellingstermijn verstreken en zal een nieuwe voorzitter de BVPA vooruitbrengen.”
Wat is jouw rol als PA-professional in relatie tot de publieke opgave, vraagt Maes aan de gastsprekers? Wat moet je doen om in te spelen op veranderende omstandigheden en belangen?
Van Halderen: “Er is een verschuiving gaande van beïnvloeden naar verbindingen leggen, een brede vorm van samenwerken en het integrale perspectief zien. Dit vraagt om een andere manier van denken, kijken en doen. Binnen deze transformatie zijn er strategische en maatschappelijke belangen. Ik zie dat organisaties zoekende zijn en kan mij voorstellen dat een PA-professional in dat stuk springt.”
Frequin: “PA-professionals zijn vaker een entree voor anderen. Om echt met elkaar in contact te komen, moet je elkaar kennen en kennis delen. Dan sta je sterker. Ik ben niet zo van fast; ik ben een voorstander van slow: zoek elkaar op, stel vragen. Ik wil graag weten met wie ik in gesprek ga en waar iemand voor staat. Mijn idee hierbij is: kijk eerst naar de puzzel en onderzoek welke leiderschapsopgave er in het publieke domein zit. Zoek welke waarden je deelt en op welk onderdeel je kunt samenwerken. Het helpt als je als PA-professional bij mij aanklopt en mij vertelt dat ik een probleem heb waarvan ik niet wist dat ik ‘m had. Als je ook snapt welke afwegingen overheden te maken hebben, krijg je drie koppen koffie en een uitnodiging van mij om verder te praten.”
Wouters: “Voor mij is het minder belangrijk om een goede relatie te hebben met een PA-professional; als we maar aan een gezamenlijk doel werken. Ik heb een ambivalente verhouding opgebouwd met PA-professionals, maar ben uiteindelijk goed belobbyd door professionals die weten waar de macht zit, meebewegen, mij op inhoudelijk interessante onderwerpen wijzen en met mij meedenken. Om de lobby relevant te houden, moeten ongeziene mensen die geen lobby hebben, gezien worden. Denk aan de slachtoffers van de toeslagenaffaire. Voor mij is een goede PA-professional iemand die maatschappelijke antennes heeft, mij op iets relevants attendeert en al samenwerking heeft gezocht met andere allianties. Niets is zo aantrekkelijk als een PA-professional die met een packagedeal binnenkomt. ”
Touw: “Het vak van de public affairs is analytischer en professioneler geworden. Het gaat steeds meer om wat er buiten Den Haag gebeurt. De rol van een belangenbehartiger is een maatschappelijke antenne zijn en zien wat er in de wereld gebeurt. Zoals je nu bijvoorbeeld kunt zien dat diversiteit en inclusiviteit belangrijke thema’s zijn. Dus niet meer zoals ‘vroeger’, de boer op om te verkopen, maar kijken naar wat op de langere termijn nodig is in de samenleving.”
Foto: Maurits van Hout.